کاوش موضوع رضایت آگاهانه
صفحه اصلی
رضایت آگاهانه
رضایت آگاهانه (انگلیسی: Informed consent) مبتنی بر این اصل است که بیمار مطابق با اخلاق و قوانین پزشکی باید پیش از درمان، اطلاعات کافی دریافت کرده و بتواند آگاهانه به ادامه درمان رضایت دهد. معمولاً مسئولیت حصول اطمینان از آگاهانه بودن رضایت بیمار بر عهده درمانگر است. رضایت آگاهانه، علاوه بر درمان، شامل تحقیقات، مراقبتهای پزشکی و افشای اطلاعات مربوط به بیمار نیز میشود.رضایت آگاهانه یک اصطلاح حقوقی است که در میثاق بینالمللی حقوق مدنی و سیاسی تصریح شدهاست. این پیمان بینالمللی در سال ۱۹۶۶م، از تصویب سازمان ملل متحد گذشت و مقرر شد که تا پیش از ۲۳ مارس ۱۹۷۶م، به موقع اجرا گذاشته شود. ماده ۷ این پیمان صراحتاً انجام آزمونهای علمی بر روی افراد، بدون اخذ رضایت آگاهانه از آنها را ممنوع میکند. در سپتامبر سال ۲۰۱۹م، این پیمان توسط ۱۷۳ کشور جهان امضاء شد و از آن تاریخ، ۶ کشور دیگر نیز به صورت غیررسمی به آن ملحق شدند.
در عمل، رضایت آگاهانه، به معنی درک روشن بیمار یا شخص تحت مراقبت، از حقایق مربوط و پیامدهای ناشی از اقدامات درمانی یا پژوهشی است. رضایت یک شخص، تنها در صورتی معتبر است که آن شخص، دارای بلوغ فکری و عاطفی باشد. هرنوع عوارضی که باعث اختلال در قوت قضاوت شخص شوند، مانند اضطراب شدید، ضعف قوای ذهنی یا شعور اجتماعی، مسمومیت، خستگی مفرط و محرومیت از خواب، اختلالات ناشی از سوانح، بیماریهایی نظیر آلزایمر و وضعیت کما باعث ابطال اعتبار رضایت آگاهانه میشوند.در مواردی، اخذ رضایت آگاهانه مستقیم از فرد، ضروری نیست. برای مثال، اخذ رضایت از شخصی که در حالت بیهوشی است و تعلل در درمان وی، بتواند به مرگ انجامد، لازم نیست. اما در اکثر موارد، اگر شخصی خود قادر به اعلام رضایت نباشد، اخذ رضایت از ولی حقوقی آن شخص ضروری است. برای مثال در درمان کودکان یا کسانی که تحت قیومیت شخص دیگری قرار دارند، جلب رضایت قیم، پیش از اقدام به درمان لازم است. هر چند در این موارد نیز غالباً خود شخص نیز باید از اقدام درمانی یا پژوهشی، لااقل با خبر باشد.جلب رضایت یک فرد، بدون آنکه اطلاعات کافی در اختیار وی گذاشته شود یا به دلایلی در هنگام اعلام رضایت، واجد شرایط مقرر نباشد، علاوه بر جوانب ضد اخلاقی، یک جرم جدی است که در قانون پیشبینی شدهاست. چنین مواردی توسط کمیتههای معتمد و شورای پزشکی بررسی شده و به مقامات قضایی گزارش میشوند.
الگوهای ثبت و ابلاغ رضایت آگاهانه در وبگاه سازمان بهداشت جهانی موجود است.... بیشتر در ویکی پدیا